SZPIEG W KSIĘGARNI: „Uważaj, czego pragniesz” Adele Parks – recenzja

Odsłony: 18

Kiedy inflacja rujnuje portfel, myśli same podążają w kierunku wygranej w lotto. Milion, trzy, siedem, a może trzynaście milionów? I od razu człowiek zaczyna marzyć, na co wyda tak ogromną sumę pieniędzy. Co sobie kupi? W co zainwestuje? Na jakie cele charytatywne przeznaczy część wygranej? Z kim z rodziny i znajomych podzieli się pieniędzmi? Miło pomarzyć. Lepiej, gdyby taka wygrana okazała się prawdą i można by było spełnić marzenia. Takie szczęście spotkało bohaterów thrillera psychologicznego Uważaj, czego pragniesz Adele Parks.

Lexi i Jake Greenwood prawie dwadzieścia lat są małżeństwem. Mają dwójkę dzieci. To przeciętna rodzina angielska. Nie przelewa im się. Ledwo wiążą koniec z końcem. Od piętnastu lat przyjaźnią się z Pearsonami i Heathcote’ami, ich dzieci również. Mają swoją tradycję. Składają się na kupon Lotto i skreślają te same liczby. Lexi go wysyła. Wszystko się zmienia, gdy dwa małżeństwa zrywają umowę, a Lexi tradycyjnie nadaje kupon. Szczęśliwy kupon. Wygrywa prawie osiemnaście milionów funtów! Jednak sprawy się komplikują. Awanturę o miliony nagłaśnia lokalna prasa, a prawnicy mają co robić. Do gry wkraczają „przyjaciele” z syndykatu ze swoimi roszczeniami. Chcą swojej części. Co ludzie są w stanie zrobić, by położyć ręce na wygranej? „Jesteśmy bogaci!”. (s. 21)

Przysłowie powiada: Pieniądze szczęścia nie dają. Zależy, co kto rozumie przez szczęście. Na pewno dużo mogą. Otwierają wiele drzwi, ale i dezorganizują poukładaną codzienność. Autorka wyraźnie zaznaczyła kontrast między małżonkami. O ile Lexi zachowuje spokój, postępuje racjonalnie i działa z rozwagą, o tyle Jake wydaje kasę lekką ręką, zachowuje się bezsensownie, jak małe dziecko. Bogactwo uderzyło mu do głowy. Irytowała mnie jego lekkomyślność, trwonienie wygranej. Nie każdy umie poradzić sobie z tak nagłą i drastyczną zmianą w życiu. „Kto nie chciałby być bogaty?”. (s. 235)

Co pieniądze robią z człowiekiem, widać na przykładzie wszystkich bohaterów tej powieści. Wachlarz zachowań i reakcji jest szeroki. Zwycięzcy przestają być anonimowi. Żądza (łatwego) pieniądza ogarnia rodzinę, bliskich, znajomych i zupełnie obce Greenwoodom osoby. Żądania części wygranej, spłaty kredytu, podzielenia się z biedniejszymi, aż po przestępstwa. W tym wszystkim kłamstwa, manipulacje, zastraszanie, prośby, groźby. Pojawiają się żale i pretensje, nawarstwiają konflikty, pęka sieć pozorów tkana od lat, a tajemnice wychodzą na jaw. Nowa rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej. Szczęście z wygranej zamienia się w walkę z emocjami innych ludzi. Takie są prawdziwe skutki wygranej. „Nigdy nie byłam bardziej świadoma potęgi pieniądza”. (s. 61)

Obserwowanie rodziny Greenwoodów i ich radzenia sobie w sytuacji kryzysowej – wygrana w lotto – skłania do refleksji. Łatwo utożsamić się z którymś z wielu bohaterów na podstawie analizy jego zachowania. Zastanawiałam się, jakbym postąpiła w przypadku tak wielomilionowej wygranej. Zapewne jak Lexi, aczkolwiek nie odmówiłabym sobie drobnych zakupów. Jak by było naprawdę? Nie wiem. Musiałabym wysłać kupon i wygrać. Jednak nie zmienia to faktu, że Adele Parks stawia czytelnika w roli. A jest, w czym wybierać.

Autorka wiarygodnie opisuje sytuacje, w których pokazuje, ile pieniądz może, ile drzwi otwiera. Porusza takie tematy jak fałszywa przyjaźń, zdrada, pozory, problemy w związku, relacje w grupie rówieśniczej nastolatków. Obnaża ludzkie wady z chciwością i zazdrością na czele, naturę człowieka, ale pokazuje też zalety i szeroki gest. Napięcie i dreszczyk emocji pojawiają się dopiero pod koniec powieści. Wtedy opisana historia naprawdę zaciekawia i przykuwa uwagę, choć wątek kryminalny mógłby być lepiej poprowadzony. Częściowo przewidziałam rozwój wydarzeń i zakończenie. Niestety, powieść jest nierówna. Dużo tu dłużyzn, szczegółowych opisów, wspomnień, które nic nie wnoszą do akcji. W tle historia bezdomnego Toma, którego życie się posypało po śmierci żony i synka zatrutych czadem.

Uważaj, czego pragniesz nie jest thrillerem psychologicznym. W moim odczuciu to powieść psychologiczna z rozbudowanym tłem społeczno-obyczajowym i wątkiem kryminalnym. Skłania do refleksji nad wartością pieniądza, relacjami w rodzinie i z otoczeniem. Obnaża naturę ludzką.

Polecam, Marta Korycka
materiał chroniony prawem autorskim

Wydawnictwo: Wydawnictwo Kobiece
Autor: Adele Parks
Tytuł: Uważaj, czego pragniesz
Tytuł oryginalny: Just My Luck
Tłumaczenie: Urszula Gardner
Data wydania: 18.05.2022
Ilość stron: 496
ISBN: 978-83-67137-93-5