Odsłony: 133
Można przyjąć, że skoki narciarskie to oprócz piłki nożnej ulubiona dyscyplina Polaków, oglądana przez miliony, także przez tych, którzy nie są na co dzień zapalonymi kibicami sportowymi. Na tę popularność ma oczywiście ogromny wpływ to, że możemy być dumni z osiągnięć zawodników takich jak Adam Małysz, Kamil Stoch, czy Dawid Kubacki. Słyszeliśmy o słynnym skoku Wojciecha Fortuny, ale raczej na tym wiedza przeciętnego współczesnego widza się kończy.
Dzięki Dariuszowi Jaroniowi mamy okazję poznać historię polskiego narciarstwa z początków XX w. i sylwetki znakomitych sportowców światowej klasy, których znakomicie rozwijającą się karierę w okrutny sposób przerwała wojna. Dziś mało kto zna ich nazwiska, a warto o nich pamiętać. Bronisław Czech, Stanisław Marusarz oraz jego siostra Helena Marusarzówna byli nie tylko mistrzami nart, ale i angażowali się w działalność kurierską, służyli ojczyźnie, nie godzili się na podporządkowanie okupantowi i kolaborację. Niestety, w udziale przypadły im więzienie, tortury, rozstrzelanie, śmierć w obozie Auschwitz-Birkenau. Jedynie Staszek Marusarz, którego perypetie nadają się na sensacyjno-przygodowy film, przetrwał wojnę, bo udało mu się uciec z miejsca kaźni i przedostać na Węgry. Jego losy poznamy najdokładniej, także z relacji dzieci i wnuków.
“Skoczkowie. Przerwany lot” to opowieść biograficzno-reporterska, oparta na faktach, z bogatą dokumentacją ( zdjęcia, wycinki prasowe, wspomnienia bliskich, dotychczas wydane publikacje, archiwa muzealne…), napisana z pasją, wciągająca niczym powieść, ciekawa i poruszająca.
Znajdziemy tu dużo wiadomości – poznamy historię sportów zimowych w Polsce, pierwsze sukcesy Polaków na świecie , wyniki na kolejnych zawodach, także zagranicznych, zajrzymy do Zakopanego jako kurortu, oraz ważnego miejsca dla Ruchu Oporu, poznamy kulisy ważnych wydarzeń przedwojennych ( np. otwarcie kolejki na Kasprowy Wierch, mistrzostwa świata w 1929 i 1939 roku) oraz tajnych przepraw kurierskich w czasach okupacji, dowiemy się jaką rolę w tym odgrywali Bronek Czech i Marusarzowie. Krótko mówiąc: prześledzimy losy słynnych narciarzy na historycznym tle.
Autor umieścił na kartach tej książki wiele postaci – oprócz tych głównych – sporo wzmianek o innych zawodnikach międzywojnia, prekursorach narciarstwa, trenerach, działaczach itp. ( np. Bronisława Staszel- Polankowa, Jan Kula, Andrzej Marusarz, Stanisław Barabasz, Henryk Mueckenbrunn). Niewiele o nich wiadomo, pozostaje niedosyt, ale i otwiera się furtka do dalszych poszukiwań.
Jeśli chodzi o głównych bohaterów to udało się nakreślić ich niebanalne osobowości, wielką miłość do nart, a także inne pasje (np. taternictwo, malarstwo, muzyka..) Całą trójkę cechowała determinacja, fizyczna siła, krzepa, ale też wrażliwość. To byli piękni (i nie chodzi tylko o wygląd) ludzie, szlachetni, uczciwi, waleczni. Mieli apetyt na życie, na sport, na przekraczanie granic i bicie rekordów. Ich lot został brutalnie przerwany…
Książka Jaronia jest nieco nierówna, chaotyczna, nie zawsze chronologiczna, ale sądzę, że można to położyć na karb jej specyfiki, sama tematyka stanowi dość kłopotliwą materię: trudno w ramach jednej książki zawrzeć opowieść o trzech postaciach, które obracają się w podobnych kręgach, uczestniczą w tych samych wydarzeniach, nie da się uniknąć powracania do czegoś, powtarzania. Niełatwo opisywać sportowe dokonania bez podawania danych jak z tabelki, wyników, lokat itp. i to bywa nużące, trzeba przyznać. Na szczęście są też fragmenty naprawdę wciągające i pełne emocji. Można też odnieść wrażenie, że pracując nad publikacją autor ciągle znajdował coś ciekawego, godnego umieszczenia w tekście, a tym samym upamiętnienia, i w sumie dobrze, bo tym więcej dowiadujemy się o tamtych czasach, ludziach i wydarzeniach.
Niekoniecznie trzeba być zapalonym, kibicem narciarstwa, czy ogólnie sportu, by czerpać wiedzę i przyjemność z tej nieidealnej, ale w sumie ciekawej i wartościowej lektury. Naprawdę można być w tej dziedzinie laikiem, wystarczy odrobinę zainteresowania historią i tak po prostu – ludźmi.
“Skoczkowie. Przerwany lot” to rzetelna porcja wiedzy i emocji, wzbogacona archiwalnymi zdjęciami.
Mam nadzieję, że jeszcze nieraz Dariusz Jaroń sięgnie do zapomnianych historii mało znanych osób, nie pozwoli, by czas je zatarł i niepamięć…
przeczytajcie fragment:
https://marginesy.com.pl/uploads/attachments/133278/JaronSkoczkowie_fragment.pdf.pdf
polecam, Agnieszka Grabowska
materiał chroniony prawami autorskimi
Wydawnictwo Marginesy
Autor: Dariusz Jaroń
Tytuł: Skoczkowie. Przerwany lot
Ilość stron:392
Data wydania: marzec 2020 r.
ISBN: 978-83-66335-92-9
Agnieszka Grabowska – absolwentka filologii polskiej UJ, nałogowa czytelniczka, blogerka w kratkę. Ambiwertyczka spod znaku Ryb. W wolnym czasie zabiera się za literki. Ma szczęście w konkursach. Nie wyobraża sobie życia bez książek, kawy, kotów i muzyki. Prywatnie – mama i żona. Nie unika kuchni, choć przydałaby się jej patelnia automatycznie odcinająca Internet w kulminacyjnych momentach pichcenia.
