Daily Archives: 2019-07-25
KOBIECYM OKIEM: “Kolonijna nostalgia”- esej Urszuli Wojnarowskiej-Curyło
Hits: 265
Kolonie… Cudne wspomnienie z dzieciństwa. Gęste od wszelakich zajęć i zabaw. Pamiętacie? Zabawy w chowanego ( u nas zwanego pukankami), albo w figury, w raz, dwa, trzy baba jaga patrzy, w głuchy telefon, albo w szczura, czy plecenie wianków z czego się dało. “Tamte” dzieci nie nudziły się, bo zabawa z rówieśnikami to był ich naturalny świat. Obecnie naturalna jest zabawa z przedmiotem, który łatwo może być nudny, bo pojawia się kolejny jeszcze bardziej “wypasiony”. Może coś na miarę tamtych, nie nudnych czasów dałoby się przenieść na grunt dzisiejszego wychowania…?
Kiedy do moich rąk trafiła książka Gabrieli Kańtor Trzecia miłość Marianny Orańskiej, wiedziałam z góry, że przez jakiś czas będę niedostępna dla rodziny i przyjaciół. Wcześniejsze powieści historyczne tej autorki pochłonęłam jednym tchem. W Ławeczce Księżnej Daisy wędrowałam z bohaterką po alejkach pszczyńskiego Parku Zamkowego, a powieści Śląski Kopciuszek oraz druga część Pani na Kopicach pozwoliły mi poznać dzieje Joanny von Schaffgotsch. Autorka w swoich powieściach w mistrzowski sposób przenosi czytelnika do świata opisywanych wydarzeń.
Co to znaczy poświęcić się nawet za cenę osobistego spokoju, miłości do ukochanej osoby, wolności, komfortu życia, czasem aż do jego utraty? Jak walczyć o to, co się wierzy? Ile warta jest przyjaźń, szczególnie w czasie próby? Jak obfity w niespodzianki może być los, gdy jest się pewnym, że już nic zaskakującego człowieka nie może spotkać? Dowie się ten, kto sięgnie po powieść wydawnictwa MG „Matka” Maksyma Gorkiego. To książka o buncie, matczynej miłości, międzyludzkiej przyjaźni, wyrzeczeniach na rzecz lepszej sprawy.
Gdy słyszymy Władysław Reymont, od razu myślimy – “Chłopi” i “Ziemia obiecana”. Prawidłowo, ale to przecież nie wszystko. Warto pamiętać także o tych mniej znanych utworach naszego noblisty, jak “Komediantka”, “Burza” czy właśnie “Marzyciel”, którego wydawnictwo MG postanowiło nam – nie bez powodu – przypomnieć. Jest to bowiem szkic powieściowy o tematyce kolejowej nakreślony ręką znakomitego obserwatora, realistycznie odmalowującego szczegóły i trafnie oddającego ludzkie charaktery. Czy wiecie, że Reymont przez pewien czas pracował na kolei? Nic dziwnego, że swoje obserwacje i doświadczenia tak zgrabnie przekuł w literacką formę.
„Wśród tej ciżby cywili nie było nikogo, kto znałby Anielewicza lub wiedział, jak wygląda. Tylko jego pseudonim przeniknął do świadomości mieszkańców getta, którzy wymawiali go niczym imię mitycznego bohatera” (str. 293).
Zabieram Was dzisiaj w sentymentalną podróż do przeszłości. Przenieśmy się do Francji, a dokładnie do Paryża, gdzie w styczniu 1622 roku przyszedł na świat Jean Baptiste Poquelin, którego cały świat zna pod nazwiskiem Moliere. Ten pisarz, poeta i aktor, dyrektor teatralnej trupy, który zasłynął przede wszystkim jako komediopisarz, początkowo – według życzenia ojca – miał być … tapicerem.
Przyznam, że być może nie sięgnęłabym rychło po tę książkę, gdyby nie wypowiedzi Józefa Hena, autora m.in. słynnego “Nowolipia” i najnowszego dziennika “Bez strachu”. To on przypomniał nam o tragicznie zmarłym w 1950 r. znakomitym dziennikarzu, reportażyście, wspaniałym gawędziarzu. Napisał także ciekawą przedmowę do niniejszego wydania “Trzynastu opowieści”. Warto “odkurzyć” tę zapomnianą, świetną prozę. Zawarte tu opowiadania, dotyczące głównie losów polskiej armii na zachodzie, oparte są na faktach, jedynie “Trębacz z Samarkandy” (który dawniej był na liście lektur w szkole podstawowej) stanowi kompozycję autorską.
Tej książki przedstawiać nie trzeba. Klasyka literatury angielskiej o uniwersalnym przesłaniu, jedna z najbardziej znanych powieści dla dzieci i młodzieży, obecna w kanonie lektur szkolnych, kilkakrotnie zekranizowana, doczekała się także musicalowej wersji. W 110 rocznicę powstania “Tajemniczy ogród” ukazał się nakładem wydawnictwa MG w specjalnej ilustrowanej edycji.
„Villette” Charlotte Bronte jest pierwszą typową powieścią psychologiczną w historii literatury. Jej tematem są przeżycia Lucy Snowe, młodej kobiety zmuszonej do samotnego borykania się z życiem po stracie najbliższej rodziny. Napisana jest w formie wspomnień. Ukazuje emocje i sposób odbierania świata przez bohaterkę. To bardzo obszerne i wnikliwe „studium duszy”, wprawiające czytelnika czasami w zdziwienie, czasami współczucie. A jeszcze innym razem irytuje i wywołuje złość.
