GORZKI SMAK CZEKOLADY, Leopold Tyrmand – recenzja patronacka
Odsłony: 2631
Hasło: Tyrmand. Odzew: Zły. Tymczasem twórczość tego owianego legendą pisarza nie zamyka się na jednej powieści, tej najbardziej znanej, wręcz kultowej. „Gorzki smak czekolady Lucullus i inne opowiadania” to komplet krótkich form prozatorskich Leopolda Tyrmanda. W zbiorze zawierającym 14 utworów z lat 1946- 1952 odbija się cały autor, jego doświadczenia, wspomnienia, jego styl, zainteresowania, spostrzeżenia. Wszystkie smaki Tyrmanda. Warto ich choćby uszczknąć na próbę.
Opowiadania można podzielić tematycznie na „sportowe” i „wojenne”, po części też „marynistyczne”. Autor czerpie z własnych doświadczeń (roboty przymusowe w Niemczech i Skandynawii) oraz fascynacji (sport). Narratorem jest wagabunda, robotnik, marynarz, kelner, dziennikarz – role, jakie przypadły prawdziwym życiu Tyrmandowi.
„Rower, czyli zemsta moralności” to rozgrywająca się w Sztokholmie opowieść z życia wzięta, pokazująca różnicę między szwedzką a polską mentalnością, ilustracja do siódmego przykazania.
W opowiadaniu „Hanka” obserwujemy odkrycie talentu i karierę młodziutkiej pływaczki pod okiem surowego trenera Karramby, poznajemy blaski i cienie sportu.
Ciekawych rozważań na temat przesądów i przeznaczenia odsyłam do tekstu „Amulet, czyli zła wiara”.
„Kolacja”, gdzie rzecz dzieje się w środowisku kelnerskim, stanowi w nieco zmienionej wersji fragment powieści „Filip” opartej na wątkach autobiograficznych.
„Hotel Angar” opowiada o pobycie w Norwegii po wyjściu z lagru. To najdłuższy i bodajże najlepszy tekst z całej książki.
Na podstawie tytułowego opowiadania, poruszającego temat nieakceptowanego uczucia między niemiecką urzędniczką a Francuzem z obozu, powstało słuchowisko radiowe w adaptacji i reżyserii Andrzeja Piszczatowskiego.
Nie da się ukryć, że niektóre teksty trącą moralizatorstwem, ale patrząc na zbiór całościowo, zważywszy na piękny język, gawędziarski, lekko ironiczny styl, wnikliwe obserwacje i barwne opisy, można to autorowi „wybaczyć”. Tyrmand jest typem gawędziarza, który potrafi świetnie nakreślić sylwetki postaci i oddać koloryt otaczającego świata. Opisuje zmagania ze słabościami, trudami życia, zawiłością ludzkiej natury. Portretuje wojenną i powojenną rzeczywistość okiem jej uczestnika i wnikliwego obserwatora jednocześnie.
Twórczość Tyrmanda dostarcza uczucia sytości, przyjemności obcowania z wyborną prozą, w starym, dobrym stylu. Podczas lektury wytwarzają się endorfiny, tak jak przy jedzeniu czekolady, także gorzkiej, z wysoką zawartością procentową kakao. Dla smakoszy.
Autor: Leopold Tyrmand
Tytuł: Gorzki smak czekolady Lukullus i inne opowiadania
Wydawnictwo: MG
data wydania: 30 września 2015
ISBN 9788377793404
liczba stron 384
