DZIECKO I WYCHOWANIE: Przygotowania do nauki czytania.

Odsłony: 825

Twoje dziecko po wakacjach idzie do szkoły a ty zaczynasz się niepokoić, że sobie nie poradzi, że nie nauczy się sprawnie czytać i szybko zacznie odstawać od rówieśników. Starasz się zatem przy każdej okazji ćwiczyć składanie literek na reklamach, czy szyldach sklepowych, w gazecie, ale pociecha żywo się buntując, odmawia współpracy. Czy to znak, że twoje dziecko będzie miało problem z czytaniem? Przeczytaj, jak sprawić, żeby pociecha bez problemu zaczęła składać litery w wyrazy, a wyrazy w zdania?

Etap nauki czytania to dla wielu rodziców jeden z najtrudniejszych etapów nauki dziecka w szkole. Jest to prawda, ponieważ czytanie to tak zwana wyższa funkcja psychiczna, oparta na umiejętności analizy i syntezy wzrokowej.
Biorąc pod uwagę predyspozycje intelektualne każdego dziecka, tempo przyswojenia tych umiejętności jest inne. Jeden uczeń nauczy się dobrze czytać w kilka miesięcy, inny dopiero pod koniec pierwszej klasy. Zależy to od paru czynników, które tworząc, mówiąc w przenośni, algorytm w mózgu, decydują ile czasu potrzebuje na naukę czytania.

NAUKA CZYTANIA – OD CZEGO ZALEŻY

Większość dzieci szybko uczy się literek i przed pójściem do szkoły zna je prawie wszystkie. Problem zaczyna się wtedy, kiedy trzeba te literki złożyć tak, aby móc z nich przeczytać wyraz. I znowu są dzieci, które niemal jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki zaczynają składać literki nawet w długie wyrazy, ale są też i takie, którym sprawia to kłopot. Wtedy opiekuńczy rodzice rozpaczliwie zaczynają z dziećmi ćwiczyć i, nazwijmy to po imieniu, uprzykrzać im życie ciągłymi poleceniami „A co tu jest napisane?”.
Dlaczego dziecko może mieć problem ze składaniem liter w wyrazy? Otóż dlatego, że jego mózg nie dojrzał jeszcze, aby wykonać tak skomplikowaną czynność, jaką jest czytanie. Czyli, że nie potrafi jeszcze sprawnie wykonywać tzw. analizy i syntezy wzrokowej oraz analizy i syntezy słuchowej.
Zamiast więc siać w dziecku ziarno niechęci do czytania, trzeba robić mu codziennie gimnastykę mózgu w formie zabawowej, która świetnie rozwinie te umiejętności i sprawi, że nauka czytania przyjdzie mu o wiele łatwiej.

ĆWICZENIA ANALIZY I SYNTEZY WZROKOWEJ

Aby dziecko nabyło umiejętność analizy i syntezy wzrokowej, musi potrafić spostrzegać. Co to znaczy? To znaczy, że musi nauczyć się zauważać podobieństwa i różnice na obrazkach, nauczy się składać obrazek z części, składać symetrycznie z części, kopiować, zapamiętywać sekwencje (kolejność elementów), czy zgadywać brakujące elementy.
W księgarniach i kioskach można znaleźć setki książeczek i puzzli, ale można posłużyć się tym, co mamy pod ręką, czyli narysować obrazek i go pociąć po to, aby go dziecko złożyło. Można wykorzystać strony bajki, stare kolorowe kalendarze, papier kolorowy itp. Przy tworzeniu domowych puzzli pamiętajmy o zasadzie – najpierw ćwiczymy obrazek pocięty pionowo, potem poziomo, potem na skos, a potem nierównomiernie.

ĆWICZENIA ANALIZY I SYNTEZY SŁUCHOWEJ

Umiejętność analizy i syntezy słuchowej jest tak samo ważna w procesie czytania, jak analiza i synteza wzrokowa. Polega na różnicowaniu dźwięków. Rozróżnianie dźwięków wyrabia w dziecku zdolność do słuchowej analizy wyrazów. Ćwiczenia są różne. Można do kubeczków wsypywać groch, kasze, cukier itp. I prosić, aby po zamknięciu oczu dziecko odgadło, co jest w kubeczku. Można do tej zabawy wykorzystać inne dźwięki, na przykład dźwięk pęku kluczy, tarcie szczotką itp. Ważnym elementem w procesie ćwiczenia percepcji słuchowej jest rozróżniania dźwięków w słowie. Porównujemy wyrazy, czy są takie same – najpierw różniące się spółgłoskami, mające tę samą samogłoskę – np. głos – koń, potem bardziej podobne: głos-kos, a potem z małą różnicą – hak-mak. Pytamy, wskazując przypuśćmy koguta –  “czy to gogut?”|
Kolejnym etapem doskonalenia percepcji słuchowej jest doskonalenie słuchu fonematycznego i umiejętności analizy słuchowej. Dziecko powinno mieć świadomość głoski, wiedzieć, że głoski można słyszeć oraz że wśród głosek są samogłoski i spółgłoski. Pytamy dziecko w jakim słowie słyszysz „o”? mak – płot. Ile jest „o” w słowie „okno”, co słyszysz na początku słowa, na końcu, jaki dźwięk słyszysz w środku, klaśnij, kiedy usłyszysz głoskę a w słowie.

GIMNASTYKA MÓZGU TO ROZGRZEWKA PRZED ETAPEM NAUKI CZYTANIA

Nie ma sportowca, który każdy sukces nie poprzedziłby treningiem. Czyniąc analogię, jeśli mózg dziecka będzie systematycznie stymulowany, jeśli wyćwiczymy u niego percepcję wzrokową, percepcję słuchową czyniąc to w formie zabawy, przyniesie mu to same korzyści. Mózg działa jak mięsień. Im bardziej się go ćwiczy, jest bardziej elastyczny, szybciej myśli, analizuje, porównuje i rozpoznaje. Kiedy dziecko zacznie się uczyć czytać, mózgowe neurony będą śmigać jak strzała i umiejętność analizy i syntezy nabędzie bez problemu. Poza tym wspólne zabawy i zadania integrują rodzinę i umacniają więź między rodzicami i dziećmi.

Klaudia Maksa
materiał chroniony prawem autorskim

MAGAZYN “ŻYCIE I PASJE” POLECA: “ĆWICZ SWÓJ MÓZG – ŁAMIGŁÓWKI DLA DZIECI”

“CZYTAM SOBIE” – KOLOROWE KSIAŻECZKI DO NAUKI CZYTANIA

MAMO, POCZYTAJ MI NA DOBRANOC: “ZWYCZAJNY DZIEŃ”, MĄDRA KSIAŻKA DLA DZIECI

Klaudia Maksa. Z zawodu neurologopeda i pedagog terapeuta. Pracuje z dziećmi z MPD. Posiada wiele dyplomów i certyfikatów, które leżą sobie na dnie szuflady kompletnie niepotrzebne. Jednak każdy z nich wiąże się z jakimś ważnym okresem życia i niesie oprócz umiejętności, czy jak to się teraz nazywa – kompetencji, wiele wspomnień i doświadczeń. Codziennie przygląda się ludziom i światu jednym okiem w przenośni i dosłownie. Magazyn Życie i pasje, który stworzyła w akcie desperacji, żeby mieć bodziec do rehabilitacji, okazał się dobry pomysłem nie tylko dla niej, ale dla innych także, o czym świadczy coraz liczniejsze grono czytelników.